Pyskowice (Nowe), uproszczony schemat zabudowań na rok 2022
Piotr Borowiak
PYSKOWICE • 2018 — obecnie
Trzydzieści lat po upadku komunizmu Pyskowice są miastem spokojnym i oferującym dobre warunki do osiedlania się. Dzielą się na dzielnice: Nowe Pyskowice, Stare Pyskowice, Dzierżno, Mikuszowina i Zaolszany.
​
KOMUNIKACJA
​
Transport zbiorowy oraz drogowa sieć dróg stajÄ… siÄ™, wraz z rozwojem transportu samochodowego, coraz bardziej niewydolne. Stacja kolejowa na poÅ‚udniu miasta znajduje siÄ™ zbyt daleko od najgÄ™stszych zabudowaÅ„ mieszkalnych. Brakuje także regularnych kursów, które mogÅ‚yby zachÄ™cać przynajmniej mieszkaÅ„ców Starych Pyskowic do korzystania z transportu zbiorowego. Od upadku idei KRR, o Pyskowicach w kontekÅ›cie komunikacji, praktycznie zapomniano.
Plany usprawnienia sieci transportowej w GOP, po raz pierwszy w poważnym stopniu obejmujÄ… Pyskowice dopiero od 2017r. tj. od powstania GórnoÅ›lÄ…sko-ZagÅ‚Ä™biowskiej Metropolii (GZM), która jako priorytet swych dziaÅ‚aÅ„, ustanawia utworzenie Kolei Metropolitalnej na terenie objÄ™tym swoim dziaÅ‚aniem. Poprzez przywrócenie regularnych poÅ‚Ä…czeÅ„ kolejowych do stacji Pyskowice Miasto, może być to znaczÄ…ca szansa na udrożnienie miasta i jego uatrakcyjnienie.
W 2021r. zamkniÄ™to ruch i zlikwidowano stacjÄ™ kolei piaskowych przebiegajÄ…cÄ… pomiÄ™dzy dzielnicÄ… Dzierżno a Starym Miastem. Wycofanie kolejowych transportów piaskowych, skutkuje wzmożonym ruchem samochodów ciężarowych i wysokÄ… uciążliwoÅ›ciÄ… (haÅ‚as, zanieczyszczenia, utrudnienia drogowe) dla mieszkaÅ„ców poÅ‚udniowych obrzeży miasta.
Linie autobusowe GZM umożliwiajÄ… dojazd z Pyskowic do Bytomia, Dzierżna, Gliwic, Wielowsi, Toszka i Paczyny. Od 2022r. Metropolia GZM uruchamia także autobusowe Metrolinie, tj. regularne poÅ‚Ä…czenia autobusowe (w tym również nocne) do Knurowa (przez Gliwice), oraz Tarnowskich Gór (przez ZbrosÅ‚awice).
​
KULTURA I REKREACJA
​
W Pyskowicach nie brak parków, tras rowerowych, placów zabaw i zieleÅ„ców. Centralnym punktem póÅ‚nocnej dzielnicy miasta jest Plac Dożynkowy, speÅ‚niajÄ…cy rolÄ™ miejskiego zieleÅ„ca, placu dla organizacji imprez plenerowych, oraz lÄ…dowiska LPR. Zlikwidowano amfiteatr w Parku Miejskim, który planowano bez powodzenia odbudować na Placu Dożynkowym na przeÅ‚omie tysiÄ…clecia.
SpoÅ‚eczność mieszkaÅ„ców organizuje swój czas wolny w ramach klubów sportowych, towarzystw spoÅ‚ecznych i organizacji pozarzÄ…dowych. Funkcjonuje ksiÄ™garnia, Miejska Biblioteka Publiczna, Miejski OÅ›rodek Kultury i Sportu, Hala Widowiskowo-Sportowa im. Huberta Wagnera, Stadion Miejski, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Ognisko Pracy Pozaszkolnej, żłobek, pięć przedszkoli, a także szkoÅ‚y: ​
​
-
Podstawowe
-
SzkoÅ‚a Podstawowa nr 3 im. Noblistów Polskich
-
Szkoła Podstawowa nr 4 im. Jarosława Dąbrowskiego
-
Szkoła Podstawowa nr 5 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego
-
Szkoła Podstawowa nr 6
-
-
Ponadpodstawowe:
-
ZespóÅ‚ SzkóÅ‚ im. Marii Konopnickiej, w skÅ‚ad którego wchodzÄ…:
-
Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…ce
-
Liceum Profilowane
-
Technikum
-
Zasadnicza Szkoła Zawodowa
-
oraz ZespóÅ‚ SzkóÅ‚ Specjalnych​
-
-
​
PRZESTRZEŃ PUBLICZNA
Osiedla, szkoÅ‚y, urzÄ™dy i pozostaÅ‚e budynki miejskie wyglÄ…dajÄ… schludnie i czysto, choć wraz ze wzrostem popularnoÅ›ci technik termomodernizacyjnych, niektóre z nich tracÄ… swój dawny charakter i kolorystykÄ™; czasem nawet pozbawiane sÄ… architektonicznych detali historycznych. Poprzez kolorystyczne niedopasowanie elewacji sÄ…siadujÄ…cych ze sobÄ… domów mieszkalnych, zanika także spójność stylistyczna osiedli.
​
W pobliżu UrzÄ™du Miasta przy ul. Strzelców Bytomskich, powstaÅ‚y na przestrzeni lat trzy budynki TBS. BezpoÅ›rednio sÄ…siadujÄ… one z pierwszym w Pyskowicach parkingiem typu Park & Ride. Infrastruktura ta powstaÅ‚a w 2020r., przy okazji przebudowy placu WyszyÅ„skiego, w wyniku której zorganizowano tutaj najwiÄ™ksze centrum przesiadkowe w mieÅ›cie.​ Po upadku instytucji PKS Gliwice, zaaranżowano na cele handlowo-usÅ‚ugowe teren dawnej zajezdni autobusowej przy ul. Armii Krajowej. Wyburzono zabudowania zakÅ‚adów POLKON - w ich miejsce powstaÅ‚o centrum usÅ‚ugowo-handlowe, podzielone na dwa wielkopowierzchniowe pawilony z zewnÄ™trznym parkingiem. Wyburzono również maÅ‚Ä… ciepÅ‚owniÄ™ przy ul. Paderewskiego. W jej miejscu powstaÅ‚ deptak, miejsca parkingowe dla mieszkaÅ„ców, oraz zabudowane osiedlowe Å›mietniki. Pod koniec 2022r. zorganizowano tam również Rosarium im. Romana JasiÅ„skiego.
​
JednÄ… z kolejnych wiÄ™kszych bolÄ…czek miejscowoÅ›ci, jest problem z odpowiednim zagospodarowaniem przestrzeni handlowo-usÅ‚ugowych wokóÅ‚ bardzo dobrze utrzymanego, dawnego "Å›ródmieÅ›cia" z Rynkiem, na którym życie wygasa regularnie od kilku lat. Wytyczenie ważniejszych szlaków komunikacyjnych z jego pominiÄ™ciem, oraz ograniczenie dojazdu do Pyskowic od strony poÅ‚udniowej obwodnicy miasta (z ulic: Sikorskiego, Traugutta, DK94 do ul. PowstaÅ„ców ÅšlÄ…skich) spowodowaÅ‚o przeniesienie życia miejskiego poza obszar starówki. Obecnie, życie miejskie w Pyskowicach skupia siÄ™ w rejonie dawnych osiedli: "A", "B" i "C", gdzie ulice Wojska Polskiego, 1 Maja i Szopena wyznaczajÄ… nowe centrum.
​
INWESTYCJE MIASTA
​
W 2017r. ruszyÅ‚ proces zamykania uciążliwego, lokalnego wysypiska odpadów komunalnych przy ulicy Wrzosowej. Prace przy rekultywacji terenów objÄ™tych dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… skÅ‚adowiska trwaÅ‚y do wrzeÅ›nia 2020.
Miasto przeszÅ‚o ogromnÄ… transformacjÄ™ wizualnÄ… na przestrzeni ostatnich 10 lat. MieszkaÅ„cy przeważnie uznajÄ… Pyskowice za miasto spokojne, bezpieczne i komfortowe, z racji niewielkiego poziomu haÅ‚asu, braku zanieczyszczeÅ„ oraz bliskoÅ›ci terenów zielonych i zbiorników wodnych: Dzierżno, Czechowice, PÅ‚awniowice - nad którymi rozwija siÄ™ hotelarstwo, turystyka i rekreacja.
SzerokÄ… rewaloryzacjÄ™ w 2018r. przeszedÅ‚ Park Miejski, gdzie na obszarze 5,24 ha dokonano wymiany i dosadzenia zieleni, montażu budek lÄ™gowych dla ptaków i nietoperzy, oraz uporzÄ…dkowano ciek wodny wpÅ‚ywajÄ…cy do rzeki Dramy. Zorganizowano w nim również Å›cieżkÄ™ edukacyjnÄ…, fontanny, stoÅ‚y szachowe, place dla rozpalania grilla, siÅ‚owniÄ™ na wolnym powietrzu, oraz wybieg dla czworonogów z placem treningowym.
Planuje siÄ™ uruchomienie nowej instytucji spoÅ‚eczno-kulturalnej (obok Miejskiego OÅ›rodka Kultury i Sportu), jakÄ… ma być Stacja Kultury. LokalizacjÄ… dla placówki bÄ™dÄ… przestrzenie zaaranżowane specjalnie na ten cel, w budynku dawnego dworca kolejowego na poÅ‚udniu miasta. Inwestycja jest sztandarowym dziaÅ‚aniem Rady Miasta kadencji 2018-2023.​
​
ZAPLECZE PRACOWNICZE I STRATEGICZNE
​
PrzyciÄ…gniÄ™cie do miasta sieci sklepów wielkopowierzchniowych spowodowaÅ‚o wygasanie maÅ‚ych, prywatnych sklepików i firm; uwolniÅ‚o natomiast nowe możliwoÅ›ci wyboru, dostÄ™pnoÅ›ci szerszego asortymentu oraz wzrost zatrudnienia; a także ograniczyÅ‚o koniecznoÅ›c wyjazdu za zakupami poza granice miasta. W pobliżu pyskowickiej obwodnicy znajdujÄ… siÄ™ obecnie dwa sklepy sieci Biedronka. Na nowym mieÅ›cie: Lidl, Carrefour, Netto, Media-Expert, oraz 5 osiedlowych sklepów Å»abka.
W zwiÄ…zku z rozwojem sieci handlowych i usÅ‚ugowych w centrum, cierpi wyraźnie poÅ‚udniowa część miasta, pozbawiona bliskiego dostÄ™pu do jakiejkolwiek z wyżej wymienionych placówek. Chęć skorzystania ze sklepu pierwszej potrzeby, apteki czy bankomatu, również bardzo czÄ™sto oznacza konieczność wycieczki do centrum.​
​
Z koÅ„cem 2022r. zapowiedziano budowÄ™ maÅ‚ego centrum handlowego pomiÄ™dzy ul. PoznaÅ„skÄ… i SzpitalnÄ…, w pobliżu zarówno dawnej, jak i na powrót przyszÅ‚ej stacji Pyskowice Miasto. CH ma zapewniać dostÄ™p do zaopatrzenia spożywczego, obuwniczego, drogeryjnego, tekstylnego, sportowego, modowego i RTV/AGD.
​
Na obrzeżach rozwijajÄ… siÄ™ strefy ekonomiczne. Do najwiÄ™kszych ich użytkowników należy zaliczyć - w póÅ‚nocnej: regionalne centrum magazynowe firmy Rossman i centrum logistyczne katowickiego oddziaÅ‚u DB Schenker, oraz w poÅ‚udniowej: fabrykÄ™ okien i drzwi KOMSTA, producenta okien i drzwi EUROCOLOR, a także stacjÄ™ obsÅ‚ugi samochodów użytkowych VIVA.
Miasto dysponuje jednym komisariatem policji i remizÄ… straży pożarnej, szpitalem z oddziaÅ‚ami: neonatologicznym, chirurgii ogólnej, chirurgii dzieciÄ™cej, ginekologiczno-poÅ‚ożniczym i chorób wewnÄ™trznych; 5 aptekami, trzema stacjami paliw i ogólnodostÄ™pnÄ… strzelnicÄ… plenerowÄ….
Od 1993r. nie funkcjonuje parowozownia w Pyskowicach. Jej zabudowania, wliczajÄ…c nastawniÄ™ bramowÄ… Pk5, wieżę ciÅ›nieÅ„, budynki administracji i warsztatów oraz halÄ™ wagonowni - popadajÄ… w ruinÄ™.
​